Τα δήθεν στηθαία του Κηφισού

Η υστερία της Μεγάλης Εβδομάδας, με τα πρωτοσέλιδα που προσπαθούσαν να μας πείσουν για την άνοδο της εγκληματικότητας, "επί Σύριζα" βεβαίως, έδωσε τη θέση της σε ανέβασμα των τόνων για την οδική ασφάλεια. Αφορμή, το θανατηφόρο στον Κηφισό, που εντυπωσίασε περισσότερο για μια σειρά από λόγους: νταλίκα έναντι ΙΧ, υπαίτιος αδελφός Μανιάτη πολιτικού, ενδείξεις κατάχρησης αλκοόλ, άνω του ενός νεκροί, και κυρίως το ότι έγινε σε πολυσύχναστο μέρος - από το οποίο "όλοι" είναι πιθανό να περάσουν μέσα στη μέρα ή νύχτα. Δεν παύει όμως το συγκεκριμένο τροχαίο να είναι ένα από τα επτακόσια περίπου θανατηφόρα, που - σύμφωνα με τα στοιχεία της Αστυνομίας - γίνονται ετησίως σε όλο το οδικό δίκτυο και κυρίως, επτά στα δέκα, εκτός Εθνικών Οδών και αυτοκινητοδρόμων.

Είναι πολλά αυτά τα τροχαία; Ναι. Είμαστε ακόμη χειρότεροι από το μέσο όρο της Ευρώπης. Όσοι έχουμε δουλέψει για την οδική ασφάλεια θεωρούμε ότι έστω και ένας νεκρός είναι πολύς. Ταυτόχρονα, παρατηρούμε τις τάσεις και δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε την μεγάλη μείωση. Κάποτε (πριν το 2000) είχαμε στάνταρ τους 2000 και πλέον νεκρούς ετησίως, σχεδόν 6 κάθε μέρα. Σήμερα είμαστε κοντά στους 700 - δύο τη μέρα. Η πτώση αυτή εντάθηκε στα χρόνια της κρίσης και δεν ανακόπηκε με την αλλαγή κυβέρνησης. Όποιος λοιπόν θέλει να κάνει αντιπολίτευση (ή φιλοκυβερνητική προπαγάνδα) βάσει των γενικών στατιστικών, απλά δεν έχει έδαφος. 

Μεγάλο μερίδιο στη μείωση του εθνικού προβλήματος οδικής ασφάλειας έχουν αναμφισβήτητα οι νέοι αυτοκινητόδρομοι. Ανήκει σε αυτούς ο Κηφισός; Μπορεί να έχει συνεχή ροή και πράσινες πινακίδες σε όλο το μήκος του, μέχρι τον "ολυμπιακό" κόμβο του Φαλήρου όπου καταλήγει, ωστόσο τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά είναι πολύ διαφορετικά, τόσο από την Εγνατία όσο και από τους παραχωρημένους αυτοκινητοδρόμους. 

Όσοι διαχειρίζονται τους δρόμους με διόδια έχουν πολλά να σας πουν για το τι σημαίνει νοιάζομαι για έναν δρόμο. Είναι αμφίβολο αν έχει να σας πει κάτι αντίστοιχο η Περιφέρεια Αττικής, που είναι αρμόδια για τον Κηφισό από τον κόμβο Μεταμόρφωσης και κάτω. Αυτό είναι πραγματικά παράδοξο, αν σκεφτούμε ότι ο κυκλοφοριακός φόρτος του Κηφισού είναι μεγαλύτερος από κάθε άλλο άξονα στη χώρα και χαρακτηρίζεται συχνά από ατέλειωτα μποτιλαρίσματα, παρά τους ανισόπεδους κόμβους. 

Εδώ και είκοσι χρόνια, για παράδειγμα, υπάρχει ένα σημείο-λαιμός που φρακάρει πρώτο και ξεφρακάρει τελευταίο. Στην άνοδο, ο κόμβος της Αχαρνών μειώνει το πλάτος από τέσσερις σε τρεις λωρίδες. Παρόλο που το σημείο αυτό "φωνάζει" ότι έχει πρόβλημα, αλλά και ότι υπάρχει χώρος για λύση χωρίς μεγάλο κόστος, δεν γίνεται απολύτως τίποτα. Προσπαθώ να καταλάβω τι είναι αυτό που εμποδίζει. Η Περιφέρεια αλλά και το Υπουργείο Υποδομών/Μεταφορών έχουν συγκοινωνιολόγους-αστέρια που συμμετείχαν, μεταξύ άλλων (και μαζί με άλλους, εν προκειμένω), στην επιτυχή ρύθμιση κυκλοφορίας στην απαιτητική διοργάνωση της Ολυμπιάδας 2004. Η χώρα έχει ικανούς μελετητές που υπολειτουργούν ή ξενιτεύονται. Οι εταιρείες αυτοκινητοδρόμων επίσης, έχουν εμπειρία από τέτοια ζητήματα και την επίλυσή τους. (Παρόμοιο ζήτημα σε κόμβο της Αττικής Οδού λύθηκε από τους διαχειριστές της μέσα σε λίγους μήνες, με μια απλή αλλαγή διάταξης κρασπέδων και διαγράμμισης.) 

Πώς είναι δυνατόν να μην ενδιαφέρει η κατάσταση του Κηφισού, την οποία μάλιστα την "πληρώνει" η οικονομία συνολικά, αν συνυπολογίσουμε την αξία που έχει ο χαμένος χρόνος τόσων χιλιάδων χρηστών της; Και δεν μένω στους κατά νόμο αρμοδίους ή στους ομοειδείς επαγγελματίες που προανέφερα. Πέρα από μερικές μοναχικές - εν τέλει - φωνές, όπως ορισμένοι πρώην πρόεδροι των συγκοινωνιολόγων (δείτε εδώ και εδώ), η κατάσταση του Κηφισού δεν απασχολεί τους ειδικούς. Οι "θέσεις του συλλόγου", με λίγες λαμπρές εξαιρέσεις (για τις οποίες έγραψα κάποτε), συνήθως έμοιαζαν με εκ-θέσεις ιδεών. Φαίνεται ότι άλλα θέματα, όπως το τραμ και το ποδήλατο, είναι πιο σέξυ, μια και για αυτά γράφουν [γράφουμε!] συχνά, αυθορμήτως, κάποιοι ειδικοί (και ακόμη συχνότερα κάποιοι άσχετοι). 

Θαυμάζω όμως πραγματικά τη διαχρονική σιγή σε πράγματα που βγάζουν μάτι. Όπως τα δήθεν στηθαία του Κηφισού. Δείτε εδώ μία από τις φωτογραφίες του πρόσφατου τροχαίου. Αυτό το καγκελάκι (που δεν συγκρατεί παρά μόνο, ενδεχομένως, σπρώξιμο από χέρι μικρού παιδιού - σίγουρα όχι πρόσκρουση οποιουδήποτε οχήματος), διαχωρίζει ρεύματα κυκλοφορίας. Για πολλά χρόνια, ήταν το μοναδικό διαχωριστικό σε όλο το μήκος του "αυτοκινητοδρόμου", τοποθετημένο πάνω στο κράσπεδο τύπου Trief. Η συγκεκριμένη διαμόρφωση προσφέρεται για χαμηλές ταχύτητες και σίγουρα όχι για αυτές που αναπτύσσονται στον Κηφισό. Όσες πινακίδες 60 χλμ/ώρα και να βάλεις, στον δρόμο αυτό θέλεις κάτι διαφορετικό. 

Ένα τέτοιο διαχωριστικό καβάλησε το φορτηγό που ανέβαινε την Αθηνών-Λαμίας πριν μπει στο αντίθετο ρεύμα, πέσει κάθετα στα (κανονικά, πλην σχεδιασμένα για πλάγιες εκτροπές) στηθαία που διαχωρίζουν με τον παράπλευρο και τα διαλύσει κι αυτά, παρασύροντας στο μεταξύ τα 2 ΙΧ της καθόδου. Το πέρασε "αέρα". Δείτε το βίντεο.

Το σωστό* στηθαίο δεν είναι το τέλειο στηθαίο. Δεν υπάρχουν τέτοια, αλλά χρησιμοποιώντας όσα προβλέπουν οι προδιαγραφές, έχεις μεγαλύτερη πιθανότητα να επαναφέρεις ακόμη και τον επικίνδυνο αυτό νταλικέρη στην κανονική του πορεία. Ένα ανύπαρκτο στηθαίο, όπως εδώ, είναι εγγύηση για ατυχήματα. Και όσες κορώνες κι αν ακουστούν, αν δεν αντιμετωπιστεί αυτό το βασικό, ο Κηφισός θα είναι πάντα μια πληγή για την οδική ασφάλεια. Ας ξυπνήσουμε.

*Κι όταν το έχεις, βέβαια, το σωστό στηθαίο, δεν αρκεί από μόνο του: πρέπει να είναι σωστά τοποθετημένο και καλά στερεωμένο. Έχει η Περιφέρεια Αττικής κάποιον υπεύθυνο που να έχει την έγνοια να ελέγχει περιοδικά τα μπουλόνια, να επιδιορθώνει σύντομα τις ζημιές, να τις επισημαίνει άμεσα για προειδοποίηση της λοιπής κυκλοφορίας, να λογοδοτήσει και σε ακραίες περιπτώσεις να καθήσει στο εδώλιο αν κάτι από όλα αυτά δεν έχει γίνει σωστά; Ας μην ρωτήσουμε αν έχει κάποιον που μεριμνά για το αν υπάρχουν τοποθετημένα τα σωστά στηθαία.