1 Μαΐ 2017

Το κρύο παϊδάκι

Στο μυθιστόρημα Ο άνθρωπός μας στο Ιράκ, ο Ρόμπερτ Πέρισιτς περιγράφει με γλαφυρό τρόπο στιγμιότυπα χαρακτηριστικά όχι μόνο της Κροατίας αλλά και ευρύτερα των Βαλκανίων, στο πλαίσιο μιας τρελής ιστορίας (ο ήρωας είναι δημοσιογράφος, που βρίσκει δουλειά στον άχρηστο ξάδερφό του προτείνοντάς τον για ανταποκριτή στο Ιράκ). Με αφορμή τον πρόσφατο πολιτικό χαμό στην πΓΔ Μακεδονίας (ελληνικά Φυρόμ), παραθέτω σε δική μου μετάφραση την υποτιθέμενη συνέντευξη του πρωταγωνιστή δημοσιογράφου με τον "καθηγητή Όλενιτς", με γλαφυρή αναφορά σε δείγμα από το πολιτικό προσωπικό του βόρειου γείτονα.

Σημείωση: Όπως οι περισσότεροι πρώην γιουγκοσλάβοι, ο συγγραφέας αποκαλεί τη γειτονική χώρα με το "συνταγματικό της όνομα", και τον λαό αναλόγως (επισημάνσεις με αστερίσκο).

Απαραίτητη διευκρίνιση: Ο Βασίλ Τουπούρκοφσκι (καταγωγή από το ελληνικό χωριό Τρίγωνο Φλωρίνης) δεν έχει κάποια γνωστή σε μένα εμπλοκή στην κρίση των τελευταίων ημερών στα Σκόπια. Κατέχει τη θέση του προέδρου της ολυμπιακής επιτροπής της χώρας του και παλιότερα διατέλεσε αναπληρωτής πρωθυπουργός.

--
Μια και ήμουν εκεί, σκέφτηκα πως έπρεπε να περάσω από τον Κίρο [Γκλιγκόροφ]. Όταν πας σε μια χώρα και ξέρεις τον πρόεδρο είναι ντροπή να μην τον επισκεφτείς. Ο Κίρο πλησίαζε το τέλος της δεύτερης προεδρικής του θητείας, γι' αυτό θεώρησα ότι δεν θα ήταν και τόσο απασχολημένος. Καθόμασταν στο γραφείο του και το κινητό του χτυπούσε διαρκώς. Του το είχαν δώσει πρόσφατα και δεν ήξερε πώς να το κλείσει.

Ούτε κι εγώ ήξερα.

[...] Παραπονιόμουν λίγο για τις συντάξεις μας, και είπε: "Όλε -", πάντα έτσι με φώναζε, "ξέρεις, Όλε, οι αποδοχές μου είναι 700 μάρκα, και είμαι πρόεδρος, κι όλο σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να παίρνω περισσότερα, αλλά θα ήταν δυσάρεστο να ζητήσω να μου δώσουν αύξηση..."

Έτσι ήταν πάντα ο Κίρο, ξέρεις. Τα λέγαμε όμορφα για κάμποση ώρα παρόλο που χτυπούσε διαρκώς το κινητό του και μας ενοχλούσε. Κάποια στιγμή μου ζήτησε τη γνώμη μου: Ποιος θα έπρεπε να τον διαδεχτεί ως πρόεδρος; Η δεύτερη θητεία του τελείωνε κι έτσι δεν θα μπορούσε να ξαναβάλει υποψηφιότητα. Τώρα ήθελε να διαλέξει κάποιον που θα μπορούσε να υποστηρίξει προσωπικά, αλλά ακόμη δεν ήξερε ποιος από τους νεαρούς θα ήταν κατάλληλος...

Και του είπα: "Να σου πω, δεν ξέρω - πραγματικά δεν παρακολουθώ τα πράγματα εδώ - αλλά τι λες για τον Βασίλ Τουπούρκοφσκι;" Ξέρεις, τον Τουπούρκοφσκι, τον κοιλαρά τύπο με το τσιγκελωτό μουστάκι, που πάντα φόραγε μάλλινο πουλόβερ. Δεν ήταν όμως βλάκας, και είχε εμπειρία - πολιτική εμπειρία - τον καιρό της Γιουγκοσλαβίας, και ήταν σοσιαλιστής, άρα περίμενα ότι θα ήταν κατάλληλος.

Και ο Κίρο μου είπε: "Ο Βασίλ; Ναι, κι εγώ αυτόν σκέφτομαι. Δεν είναι ότι υπάρχουν άλλοι καλύτεροι, αλλά να, δεν είμαι σίγουρος..."

Ο Κίρο σκέφτηκε βαθιά για λίγο και έστρεψε το βλέμμα μπροστά του.

Μετά με ρώτησε: "Θυμάσαι, Όλε, τότε που κατέρρεε η Γιουγκοσλαβία;"

"Ναι", του είπα.

Ο Κίρο ξεκίνησε: "Ήταν το τελευταίο Συνέδριο του Κόμματος..." Μου είπε για την τελευταία συνεδρίαση όπου όλα ναυάγησαν, όταν πρώτοι από όλους έφυγαν οι Σλοβένοι και μετά ο Ράτσαν και οι Κροάτες επίσης αποχώρησαν. Πριν από αυτό όμως, είπε ο Κίρο, γίνονταν πράγματα όλη τη ρημάδα τη μέρα, ο ένας τσακωμός και καυγάς πίσω από τον άλλον, ένα διαρκές δράμα, ένταση για πολλές ώρες, η συνεδρίαση τράβηξε μέχρι που νύχτωσε και πάλι δεν ήταν ορατό το τέλος. Ο Βασίλ καθόταν δίπλα του και διαρκώς του ψιθύριζε στο αυτί ότι πεθαίνει της πείνας: ότι δεν μπορεί να αντέξει άλλο χωρίς φαΐ και θα έφευγε σε λίγο.

Ο Κίρο του είπε: "Περίμενε λίγο, το βλέπεις ότι όλοι θέλουν να φύγουν - οι Σλοβένοι, οι Κροάτες - και αν φύγεις τώρα θα φανεί ότι εμείς οι Μακεδόνες* ήμασταν οι πρώτοι που έφυγαν..."

Υπάκουσε μουρμουρίζοντας όταν ο Κίρο τον προειδοποίησε: "Δεν πρέπει να φύγεις!"

Μετά, όταν είχαν φύγει οι Σλοβένοι, ο Βασίλ ψιθύρισε στον Κίρο: "Εντάξει, φεύγω τώρα".

Και πάλι όμως, ο Κίρο δεν ήθελε να τον αφήσει.

"Έλα τώρα, Κίρο, πεθαίνω της πείνας", παρακάλεσε ο Βασίλ. Αλλά ο Κίρο πάτησε πόδι. "Υπομονή. Βλέπεις ότι η χώρα διαλύεται, που να πάρει... Δεν θέλω ο κόσμος να πει ότι αφήσαμε τη Γιουγκοσλαβία να καταρρεύσει επειδή εσύ πεινούσες. Περίμενε το διάλειμμα, αλλιώς θα σε κρίνει η ιστορία!"

"Ευτυχώς και οι άλλοι λιμοκτονούσαν, στήθηκε λοιπόν ένας μπουφές και ο Βασίλ μπόρεσε να την τηλώσει", είπε ο Κίρο. "Εγώ όμως πήρα μόνο δυο καναπεδάκια. Δεν είχα όρεξη να φάω πολλά, βλέπεις, γιατί έβλεπα τι ερχόταν. Μπορούσα ακόμη και να μετρήσω τους νεκρούς - πίστεψέ με, είχα πείρα", είπε ο Όλενιτς, μιμούμενος τη σέρβικη προφορά του Κίρο.

"Η συνεδρίαση επαναλήφθηκε μετά τον μπουφέ αλλά σύντομα ξανασταμάτησε γιατί ούτε οι Σλοβένοι ούτε οι Κροάτες ξαναμπήκαν στην αίθουσα", είπε ο Κίρο. Τώρα δεν μπορώ να θυμηθώ ακριβώς όλες τις λεπτομέρειες που μου είπε, αλλά καταλαβαίνεις την κατάσταση. Ο Κίρο συνέχισε: "Τι μπορούσαμε να κάνουμε; Είπα λοιπόν στον Βασίλ: Να γυρίσουμε στα Σκόπια. Δεν έχουμε επιλογή - δεν έχουμε τίποτα πια να κάνουμε εδώ πέρα".

Όλο αυτό ήταν μεγάλο πλήγμα για τον Κίρο γιατί είχε οικοδομήσει τη Γιουγκοσλαβία και είχε περάσει τις μεταρρυθμίσεις, ξέρεις.

Και ο Κίρο είπε: "Πήραμε τα πράγματά μας και πήγαμε στο αυτοκίνητο, και είπα στον οδηγό: 'Στο αεροδρόμιο!' Και σκέφτηκα μέσα μου: η Γιουγκοσλαβία κατέρρευσε, τέλος εποχής. Να με τώρα εδώ, ποιος ξέρει αν θα ξανάρθω ποτέ στο Βελιγράδι. Κι έπεφτε ψιλή βροχή, σκέτη απελπισία, και θλίψη..."

Αλλά ο Βασίλ τον απέσπασε λέγοντας: "Κίρο, έχει εδώ στο Καράμπουρμα ένα ωραίο μικρό μαγαζί που είναι ανοιχτό όλη τη νύχτα και πάντα βρίσκεις φρέσκο κρεατικό". Ο Κίρο τον κοίταξε: "Μα μόλις δεν έφαγες, Βασίλ; Εγώ δεν μπορώ να φάω, μου έφυγε η όρεξη, είμαι χάλια. Μπορείς να πας αν θες, κι εγώ θα μείνω στο αυτοκίνητο και θα κοιμηθώ λιγάκι", είπε ο Κίρο. "Πήγαμε εκεί κι ο Βασίλ μπήκε στο φαγάδικο΄, αλλά μάλλον ντράπηκε γνωρίζοντας ότι είμαι στο αυτοκίνητο, κι έτσι ξαναγύρισε δέκα λεπτά αργότερα με κοψίδια μέσα σε πλαστική σακούλα. Κι έτσι ξεκινήσαμε για το αεροδρόμιο. Ακούμπησα το κεφάλι μου στο παράθυρο. Ήθελα να καλμάρω τα νεύρα μου, να κοιμηθώ λιγάκι, αλλά ο θόρυβος του σελοφάν ήταν στα αυτιά μου όλη την ώρα όσο αυτός πασπάτευε μέσα στη σακούλα".

"Μπήκαμε στο αεροπλάνο και πετάξαμε πάνω από το Βελιγράδι, και κοίταξα έξω τη νυχτερινή θέα. Ήθελα τόσο πολύ να κοιμηθώ, κι έκλεισα τα μάτια μου, αλλά συνέχισα να σκέφτομαι: Τι θα γίνει τώρα; Η ζωή μου πέρασε μπροστά από τα μάτια μου και σκέφτηκα: η Γιουγκοσλαβία τελείωσε, δεν μπορώ να το πιστέψω. Τι θα συμβεί τώρα στη Μακεδονία* αν ο καθένας αρχίσει να αρπάζει ό,τι μπορεί; Αυτή η άβυσσος λοιπόν ήταν από κάτω μας. Δεν μπορούσα να αποκοιμηθώ, και διαρκώς άκουγα τον ήχο του σελοφάν όσο αυτός ψαχούλευε στη σακούλα. Ο θόρυβος στ' αλήθεια με ενοχλούσε, Όλε, και ήμουν αναστατωμένος. Άνοιξα τα μάτια μου και κοίταξα τον Βασίλ, έτοιμος να τον επιπλήξω, αλλά σταμάτησα. Απλά δεν μπορούσα να το πιστέψω όλο αυτό, και τον κοίταξα καθώς τσάκιζε αυτό το κρέας".

"Όταν είδε ότι τον κοίταζα, είπε: 'Κίρο, δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από το κρύο χοιρινό παϊδάκι!' "

Το κινητό του Κίρο στο τραπέζι χτυπούσε όλη την ώρα όσο εκείνος μου τα έλεγε αυτά, και δεν ξέρω αν είχε αρχίσει να εκνευρίζεται από αυτό ή από την ιστορία.

Και μετά ο Κίρο άπλωσε τα χέρια του και είπε: "Πες μου λοιπόν, Όλε - θα μπορούσε να γίνει αυτός πρόεδρος;"


1 σχόλιο:

Patrice είπε...

Καλησπέρα σε σας
Είμαστε ένας μεγάλος οργανισμός που εξειδικεύεται στον τομέα της χρηματοδότησης και των επενδύσεων προκειμένου να βοηθήσει τους ανθρώπους ή τις προβληματικές επιχειρήσεις. Μπορούμε να σας βοηθήσουμε ό, τι κι αν αντιμετωπίσετε. Μπορούμε να σας χορηγήσουμε δάνειο από 5000 € έως 5000.000 €. Εάν βρίσκεστε σε μια τέτοια κατάσταση, επικοινωνήστε μαζί μας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: patricefradet22@gmail.com
σας ευχαριστώ