12 Νοε 2016

Μπλε και πράσινο υπόβαθρο

Με έκπληξη ο ελληνικός λαός πληροφορήθηκε σήμερα ότι η Ελευσίνα (Eleusis, γερμ. Ελόιζις), η οποία ανακηρύχθηκε πολιτιστική συμπρωτεύουσα του 2021 μαζί με τη ρουμανική Τιμισοάρα και το σερβικό Νόβι Σαντ, είναι πόλη και στη σύγχρονη Ελλάδα.

Η πλειοψηφία των πρωτευουσιάνων συμπολιτών μας μόλις και μετά βίας γνωρίζει εξ ακοής μερικούς από τις πολλές δεκάδες δήμων που συναποτελούν το περίφημο λεκανοπέδιο. Στην δε καθημερινότητά του ο μέσος κάτοικος της Αττικής θα πατήσει το πόδι του το πολύ σε δύο δήμους (σπιτιού και βασικής ασχολίας) ενος πολεοδομικού συγκροτήματος με διάσπαρτα βουνά και λόφους, που τον εμποδίζουν να δει - κυριολεκτικά - πέρα από τη μύτη του.

Στις αρχές του 21ου αιώνα υπήρχε βάσιμη ελπίδα ότι οι νέοι αυτοκινητόδρομοι θα έδιναν στον Αθηναίο και Πειραιώτη τη δυνατότητα να γνωρίσει την υπόλοιπη Αττική, πέρα από τα ξενυχτάδικα της παραλιακής και τις χασαποταβέρνες στα αρβανιτοχώρια (που θα τον προσέλκυαν ακόμη και με καρόδρομο).

Από τα δύο καινούργια λεκανοπέδια που έφερε κοντά στο ορίτζιναλ η Αττική Οδός, το πιο προσιτό ήταν αυτό των Μεσογείων, χάρη στο αεροδρόμιο και τα εκπτωτικά χωριά. Το άλλο, το δυτικό με τα φουγάρα, παρέμεινε πέρασμα - και μάλιστα ακόμη πιο μακριά από τους οικισμούς σε σχέση το παλιό.

Η κρίση, τέλος, δυσκόλεψε τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο, που έγιναν ακριβότερες και πιο απρόσιτες. Οι περαστικοί για Πελοπόννησο και δυτική Ελλάδα έμεναν πάντα με την εντύπωση ότι η "Ελευσίνα" των πινακίδων ήταν ένα απλό τοπωνύμιο με κάτι αρχαία, σαν τους Δελφούς ή το Σούνιο ας πούμε - τόσο που απορούσες γιατί οι πινακίδες προς αυτήν δεν είχαν το καφέ φόντο του πολιτισμού. Λίγοι έβγαιναν στον κόμβο για να δουν την παλιά απόληξη της Ιεράς Οδού. Η σημαντική αρχαία πόλη είχε περίπου χαθεί - κι ήταν διαρκές αυτό το Ελευσίνιο μυστήριο.

Οι λίγοι που την είχαν ακουστά, πάλι, τη σύγχρονη Ελευσίνα, την φαντάζονταν σαν τη Δραπετσώνα, με το λαϊκό κορίτσι που κάποιος είχε αγαπήσει εκεί μια φορά και το έκανε τραγούδι, με το γεράνι και την εργατιά και την περιβαλλοντική υποβάθμιση. Και οι Πειραιώτες, ειδικά της Βήτα, μπορεί να δυσκολεύονται ακόμη να δουν σαν ξεχωριστή πόλη μια συνοικία που εξυπηρετιόταν από παλιά με αστικό λεωφορείο (ενώ η Ραφήνα και το Πόρτο Ράφτη βασίζονταν στα ακριβότερα ΚΤΕΛ). Με την ίδια λογική, θα έλεγαν, ας γίνει πολιτιστική πρωτεύουσα και ο Άλιμος του Θουκυδίδη.

Προσωπικά, αν και ήμουν Πειραιώτης της Άλφα, μια παρόμοια αντίληψη είχα, μέχρι λίγο πριν την Ολυμπιάδα. Τότε, ως προνομιακός -λόγω δουλειάς- γνώστης του καινούργιου δρόμου είχα την ευκαιρία να περάσω όμορφα διαλείμματα σε ένα από τα καλύτερα μη παραθαλάσσια μέρη για καφέ που έχει η Αττική: στο δρόμο ήπιας κυκλοφορίας (Νικολαΐδου) που περνά δίπλα απο τον αρχαιολογικό χώρο. Περίπου εκείνο τον καιρό έμαθα την περιοχή μέσα από βιβλία του Γεράσιμου Δενδρινού, που τα αγάπησα κυρίως γιατί οι ιστορίες τους δένονταν με το ίδιο νήμα που ενώνει τον Πειραιά με τα πολύ μακρινά δυτικά του προάστια. Συγχωρήστε μου την υπερβολή και αφήστε με για μια στιγμή να χαρώ ως Πειραιώτης με τη μακρινή μας γειτονιά (διότι γειτονιά μας είναι όποιος τόπος εξυπηρετείται με αστικό λεωφορείο που ο αριθμός του αρχίζει με 8), που -ναι- είναι πόλη με ζωή, θάλασσα, παραγωγή, κίνηση και όχι μόνο ιστορία. Και πινακίδες με, δικαίως, μπλε και πράσινο υπόβαθρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: