12 Αυγ 2014

Αρχαιολογικό θρίλερ, déjà vu

Ένα συγκλονιστικό εύρημα φαίνεται να ανατρέπει όλα όσα πιστεύονταν για ένα πολύ συγκεκριμένο ιστορικό περιστατικό της ιστορίας της Μακεδονίας. Η συγκυρία είναι εκρηκτική: η πρώην γιουγκοσλαβική ομόσπονδη 'Δημοκρατία της Μακεδονίας' κηρύσσει την ανεξαρτησία της, το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών προσπαθεί να αποτρέψει την αναγνώριση κράτους με το όνομα Μακεδονία – και ταυτόχρονα, κάποιοι σε Αθήνα και Βελιγράδι κάνουν μερικές επικίνδυνες 'ασκήσεις επί χάρτου'.

Ξαφνικά, ο αρχαίος οικισμός με το όνομα Αλαλκομεναί μπαίνει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όλων. Το όνομά του ετυμολογείται από τον αόριστο β' άλαλκε, του ρήματος αλέκω που σημαίνει "αποκρούω". Μια και το ίδιο όνομα πόλης αναφέρεται και στην Ιθάκη, η συσχέτιση των δύο θρυλικών βασιλιάδων του αρχαίου κόσμου δεν αργεί να γίνει. Πολλώ δε μάλλον που, πέρα από επίκεντρο του ενδιαφέροντος, η θέση των παλαιών Αλαλκομενών (της σημερινής πόλης Ντεμίρ Καπία) είναι στο κέντρο του ισόπλευρου τριγώνου που σχηματίζουν οι τρεις ψηλότερες κορυφές της νότιας Βαλκανικής.

Για κακή τύχη των "νομίμων κληρονόμων" της αρχαίας Μακεδονίας, το σημείο αυτό είναι μερικά χιλιόμετρα βόρεια των ορίων της ελληνικής επικράτειας. Επίσης εντυπωσιακό είναι ότι ο περιγεγραμμένος κύκλος που ορίζεται από τις τρεις κορυφές περιλαμβάνει σχεδόν το σύνολο μιας γεωγραφικής περιοχής με συγκεκριμένη ταυτότητα...

Από τα "Τρίγωνα Πανοράματος", μια ιστορία που έγραψα πριν λίγα χρόνια και εκτυλίσσεται (κυρίως) στη Μακεδονία του 1991-92. Σήμερα με την επίσκεψη Σαμαρά στην Αμφίπολη βρήκα μια ακόμη αφορμή για να ξαναθυμηθώ τα γεγονότα και το μυθιστόρημα.