7 Ιουλ 2009

Διλήμματα και διέξοδοι

Χωρίς να μπω σε μια γενική συζήτηση περί Καποδίστρια ΙΙ, σε πολλά θέματα γίνεται προφανές ότι τα σημερινά όρια των ΟΤΑ (οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης) είναι πολύ στενά για να μπορούν να δοθούν μόνο ενδο-δημοτικές λύσεις σε διάφορα προβλήματα. Κλασικό τέτοιο ζήτημα είναι οι μεταφορές/συγκοινωνίες στη ζώνη γύρω από μια πρωτεύουσα νομού. Η Κόρινθος, λόγω και της παραλιακής της θέσης (και της ανάπτυξης παραθεριστικών και μόνιμων κατοικιών επ' αυτής), αποτελεί μέρος μιας γραμμικής πόλης - προσωπικά την ονομάζω ΛΑ.ΚΙ. (Λαμπίρι έως Κινέττα) αλλά μπορεί κανείς να θεωρήσει και μικρότερα επιμέρους τμήματα αυτής.

Ας περιοριστούμε, για λόγους καθαρά πρακτικούς, στο τμήμα της παραλίας από το Κιάτο έως τη διώρυγα. Συμπεριλαμβάνει τους δήμους Σικυωνίων (Κιάτου), Βέλου, Βόχας, Άσσου-Λεχαίου και Κορίνθου. Από το έδαφός τους διέρχεται ο συγκοινωνιακός "διάδρομος" Αθήνας-Πάτρας, που συμπεριλαμβάνει:
- την "Νέα Εθνική Οδό" / ΝΕΟ (υπό αναβάθμιση σε αυτοκινητόδρομο, παραχωρημένο στην "Ολυμπία Οδό")
- την νέα σιδηροδρομική γραμμή / ΝΣΓ (που σήμερα σταματά στο Κιάτο και εξυπηρετεί τον "Προαστιακό")
- την "Παλαιά Εθνική Οδό" / ΠΕΟ
- την μετρική σιδηροδρομική γραμμή / ΜΣΓ , που σήμερα δεν εξυπηρετεί δρομολόγια ανατολικά του Κιάτου

Η ΝΕΟ χρησιμοποιείται κυρίως από διερχόμενη κυκλοφορία.

Η ΝΣΓ θα επεκταθεί έως Πάτρα. Σήμερα τα δρομολόγια του "Προαστιακού" εξυπηρετούν Κόρινθο και Κιάτο και η συχνότητά τους είναι πολύ μικρή (ανά ώρα σε κάθε κατεύθυνση). Υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια πύκνωσης δρομολογίων. Επίσης, η κατασκευή ενδιάμεσων σταθμών (π.χ. Ζευγολατιό) πιθανότατα είναι εφικτή, ήδη από "σήμερα" (με επιφύλαξη όσον αφορά τις προβλέψεις των υπαρχουσών μελετών). Όταν το τραίνο φτάσει Πάτρα, θα είναι ίσως σκόπιμο (ενδεχομένως ήδη να τις προβλέπει κάποια μελέτη) να προβλεφθούν γραμμές "υπέρβασης" (για τα εξπρές τραίνα).

Η ΠΕΟ σήμερα αποτελεί τον κύριο άξονα εξυπηρέτησης μετακινήσεων στη ζώνη Κιάτου-Κορίνθου (και των τελικών απολήξεων των υπερτοπικών μετακινήσεων, όπως π.χ. Αθήνα-Ζευγολατιό).
Οι σκοποί αυτών σίγουρα περιλαμβάνουν (μεταξύ άλλων):
- την εργασία, την εκπαίδευση και τις αγορές (με αρχική προέλευση μετακίνησης εκτός Κορίνθου και προορισμό την Κόρινθο),
- την αναψυχή (στην αντίθετη κατεύθυνση).
Μια μελέτη (και μόνο!) θα μπορέσει να δείξει:
- Πόσες είναι αυτές οι μετακινήσεις (συνολικά, ανά σκοπό, χρονική κατανομή, προελεύσεις και προορισμοί)
- Ποιο ποσοστό τους γίνεται με Ι.Χ., ποιο με ΚΤΕΛ ή άλλο μέσο
- Ποιοι οι φόρτοι σε διάφορα σημεία του άξονα (και σε άλλες θέσεις του οδικού δικτύου)

Η μελέτη (της Νομαρχίας; Άλλου φορέα;) θα ήταν χρήσιμο επίσης:

- να μην "ανακαλύψει τον τροχό", αλλά να λάβει υπόψη τυχόν προϋπάρχουσες (πρόσφατες, ει δυνατόν) μελέτες σε επίπεδο ΥΠΕΧΩΔΕ, ΟΣΕ ή άλλων φορέων

- να διερευνήσει και την πιθανή ζήτηση εναλλακτικών μέσων μεταφοράς (είναι γνωστό ότι συζητείται το σενάριο μετατροπής της ΜΣΓ σε τραμ - ας το πούμε "σενάριο 1" - αλλά υπάρχει και η φθηνότερη, εφικτότερη ίσως λύση της αναδιάρθρωσης των λεωφορειακών γραμμών και της σύνδεσής τους με τους σταθμούς της ΝΣΓ, με πολλές δυνατές παραλλαγές - "σενάρια 1Α")

- να επιχειρήσει "πρόβλεψη" της φόρτισης των εναλλακτικών δικτύων - μέσω "κυκλοφοριακού μοντέλου", στο οποίο θα μπορούσαν να απεικονιστούν, τόσο τα "σενάρια 1" και "1Α" που προαναφέρθηκαν, όσο και άλλα, π.χ.
...το "σενάριο 2" = μετατροπή της ΜΣΓ σε νέο οδικό άξονα,
...το "σενάριο 2Α" = ζεύγος μονοδρόμων ΜΣΓ+ΠΕΟ,
...το "σενάριο μηδέν" = καμία αλλαγή στη σημερινή κατάσταση (ή/και μετατροπή της ΜΣΓ σε γραμμικό πάρκο, τουλάχιστον εντός οικισμών)
...ή και παραλλαγές/συνδυασμοί των ανωτέρω (ενδεικτικά: ΜΣΓ να γίνει δρόμος εκτός Κορίνθου και πάρκο εντός αυτής, προσθήκες σταθμών στην ΝΣΓ, κ.λπ.)

- να εξετάσει και νομικά θέματα (παράδειγμα: οι παραχωρήσεις αυτοκινητοδρόμων πάντοτε έχουν μια "ζώνη προνομίου" - εν προκειμένω, δεν επιτρέπεται να λειτουργήσει οδός ταχείας κυκλοφορίας παράλληλα με την Ολυμπία Οδό)

- να λάβει υπόψη και τη διεθνή εμπειρία

- να αξιολογήσει τα σενάρια με διαφορετικούς όρους (χρηματοδότηση, κόστος-ωφέλεια, κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος κ.λπ.) ώστε να διατίθενται όλες οι σχετικές πληροφορίες πριν ληφθεί η οποιαδήποτε απόφαση

Τα διλήμματα θα τεθούν, οι πολώσεις θα υπάρξουν και οι αποφάσεις / διέξοδοι πάντοτε είναι επώδυνες για κάποιους - αλλά τουλάχιστον ας είναι αυτό που οι αγγλοσάξονες λένε "informed decisions".

Προσωπικά κάτι τέτοιο αντιλαμβάνομαι ως σωστό σχεδιασμό. Καλό θα ήταν να θυμόμαστε την μάλλον κοινότοπη διαπίστωση, ότι είναι απείρως ευκολότερο να αλλάξει ένα "λάθος" στα χαρτιά, παρά αφότου έχει κατασκευαστεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια: